पत्रकारको जीवन यति सरल छ

भाग–१
एउटा विहान हुन्छ । विहानसँगै अखबारका पानाहरुमा आँखा पुग्छन् । गएराती कस्तो काम गरेछु भन्ने मुल्यांकन गरिन्छ । र, फेरि भोली विहानको अखबारका लागि अभ्यस्त भइन्छ । चिया पसलतिर गइन्छ, अनेक मान्छेहरुसँग कुराकानी हुन्छ । कसैले प्रशंशा गर्छन्, कसैले खबर सोध्छन् । धेरैले कुरा काट्छन्, रिस पोख्छन् । हरेक दिनको सुरुआत यसरी हुन्छ, सार्वजनिक जीवन जीउने एउटा पत्रकारको ।
‘साले तेरो अखबारमा मेरो चरित्र हत्या हुनेगरी किन लेखिस्, तँलाई सिध्याइदिन्छु । पत्रकारहरुको काम छैन मनलाग्दी लेख्छन् । मिडियाले अतिरञ्जित बनाएको खबर हो, यसमा सत्यता छैन । पत्रकारले संविधान बन्न दिएनन् । पत्रकारले सामाजिक सद्भाव खलबल्याए ।’ यस्तै यस्तै टिप्पणीहरु हरेक विहान सुन्नैपर्ने, सुनाउनै पर्ने र सुनिरहेको सत्यता पनि हो । यो एउटा कटु तथ्य पनि हो । तर, असल पत्रकारिताको बाटोमा हिँडेको मान्छे हात्तीको हिँडाईजस्तो अघि बढ्छ । उसका अगाडी पछाडी दायाँ बायाँ धम्की, लाभ, लोभ र लालचका अनेक प्रपञ्चहरु आइपर्दा पनि ऊ आफ्नो भविष्यको खोजीमा दौडिरहन्छ । उसको हिँडाई अटल र अवशिष्ट यात्राका रुपमा भइरहन्छ ।
पत्रकारका जीवनमा हरेक विहानहरु महत्वपूर्ण हुन्छन् । हरेक बारहरु महत्वपूर्ण हुन्छन् । हरेक समयहरु खबरपरक हुन्छन् । सार्वजनिक जीवन हुन्छ । व्यक्तिगत जीवन निक्कै कम हुन्छ । जो व्यक्तिगत जीवन बाँच्ने रहर पाल्दछ त्यो पत्रकार हुन सक्तैन, त्यो कर्मचारी वा व्यापारी हुन्छ । जीवनमा कर्मचारी वा व्यापारी बन्ने रहर जागेन, धोको मनभित्र पाकेन भने त्यो पत्रकार हुन्छ । गल्लीका चिया पसल, फाइभ स्टार होटलका सानदार क्याफेसम्मका स्वाद बोकेको डायरी र कलमधारी निर्जिव जीवले सामान्य भट्टीदेखि सानदार होटलका बारसम्म पनि बुझेको हुन्छ । जहाँ खबरका थोपाहरु हुन्छन् र त्यसलाई बटुलेर कुवाको आकार बनाउँदै अखबार मार्फत सर्वसाधारण जनतालाई प्रत्येक विहान पिउने मौकाको खोजी गर्छन् । अनि, आलोचनाको पात्र पनि बनिरहेका हुन्छन् । खोजी निरन्तर गरेर पस्केका ठाउँमा सामान्य त्रुटी भयो भनेपनि उसका विरोधमा सडकहरु तात्छन्, कारवाहीका लागि अपिलहरु हुन्छन् । 
थाहा छ यो सहरमा पत्रकारिता पेसालाई गम्भिर र सकारात्मक रुपमा लिइँदैन । पत्रकारको संगत नगरेको राम्रो पनि भन्छन् । तर, यो संसारको आँखालाई नजर पुराउनसक्ने काम उसैले गरिरहन्छ । उसका खल्तीमा पाँच रुपियाँ भएको दिन उसको धमास ठूलो हुन्छ, किनभने बुझ्नुपर्छ उसले आजको दिन ९० दिनको महिनामा तलब थापेको छ । उसले कम्तिमा पाँच महिनाको डेरा भाडामा एक महिनाको तिरेको छ । बुझ्नुपर्छ, उसले आज वर्षदिनमा एक जोर कपडा फेरेको छ । आज ऊ, सहरको सामान्य गल्लीमा देखिएको छैन । दैनिक पुग्ने अड्डामा छैन भने बुझ्नुपर्छ आज ऊ व्यक्तिगत जीवनजस्तो जिउनेगरी कतै पुगेको छ ।
नेपाली पत्रकारितामा निक्कै परिवर्तन आएको छ । यद्यपि, नेपाली पत्रकारिताभित्र पनि दुर्वल पक्ष छन् । राजनीतिक दलको लेप नलागेका, राजनीतिक दलको खोल नओढेका, राजनीतिमा असफल नभएका र तुच्छता प्रस्तुत गर्न नसक्नेहरु पत्रकार बन्न सक्तैनन् । अझ सफल पत्रकार बन्न सक्तैनन् । सफल पत्रकार बन्नका लागि यी मध्येका कुनै न कुनै गुण र दोष आवश्यक हुन्छ । तर, यी कुनैपनि गुण अथवा दोष छैनन् भने त्यो असफल पत्रकार हो ।
नेपाली पत्रकारिताको अर्को फाइदा नै भनौं । यहाँ काम गरेवापतको श्रम लिनका लागि प्रत्येक महिना रुनुपर्छ । कराउनुपर्छ । अनि, झगडा गर्नुपर्छ । बल्ल ९० वा १२० दिनमा साहुले श्रीमतिको ढुकुटीका लागि छुट्याएको रकम तलब भन्दै बाँड्छन् । व्यापारका लागि पत्रिका खोलेका साहुलाई काम गरेको श्रम मागेको मन पर्दैन, श्रमका लागि लडाइ गरेको मान्छे मन पर्दैन । उसले निकालिदिन्छ । त्यतिमात्र गर्दैन त्यसबाहेकका अन्य मिडिया हाउसम्म उसको उत्तिकै पहुँच भएकाले सवै साहुलाई त्यो व्यक्तिलाई जागिर नदिनु भनेर अर्को पुरस्कार थपिदिन्छ ।
हो, एउटा असल पत्रकारसँग आत्मसम्मान हुन्छ । उसँग घमण्ड हुन्छ । सुचनाहरुको थुप्रोमाथि बर्षौसम्म काम गरेका कारण उसँग त्यसको घमण्ड पनि हुन्छ । त्यसकारण उसले त्यो घमण्ड प्रस्तुत गर्दछ । त्यसैले उसलाई घमण्डी पनि भनिन्छ । त्यो घमण्ड बोकेर गर्दै गरेको कामबाट निकालिएर ऊ नियमित गल्लीमा पुग्छ र कसैले सल्काएको ठूटो चुरोट उडाउँदै भन्छ– मेरो जागिर गयो । तिमीले कहिले जागिर खाएका थियौ ? तिमिले कहिले पेन्सन थापेका थियौ ? तिमीले कहिले भत्ता लिएका थियौ र ? यस्ता प्रश्न गर्ने सहकर्मी पनि उसले भेट्दैन ।

यो निरन्तर व्लगीङमार्फत आउनेछ ।